Omdat taal aan de basis staat van onze ontwikkeling programmeren we hier veelvuldig op. Plezier is noodzakelijk bij het stimuleren van de taalbeheersing; wanneer mensen plezier beleven aan taal, dan begrijpen ze een taal sneller en beter. Dit begint al bij de allerjongsten.

Succesvolle doorstart Splinterbieb
Vanuit een behoefte aan meer activiteiten voor kinderen organiseerde de Bibliotheek Eindhoven samen met Speelpark de Splinter tussen 15 september en 15 december twee keer per maand een peuterochtend (voor 0-4 jaar) en een keer per maand een thema-activiteit voor kinderen van 4-8 jaar. Deelname aan deze activiteiten was gratis. De Splinterbieb was een succes in 2023, daarom gaan we er in 2024 mee door.

Van Alle Talen Thuis
Van Alle Talen Thuis (@home in languages) is een impulsprogramma dat kinderen tussen de 0 en 12 jaar de kans biedt om ook op school en kinderopvanglocaties boeken in hun thuistalen te ontdekken en te omarmen. In de komende drie jaar werken we met vijf bibiotheken uit de Brainportregio samen met Hogeschool de Kempel Summa en Bedrijf, HLE, ASML en diverse andere aan dit doel.

BoekStartdag
Op 3 juni vond de BoekStartdag plaats in Eindhoven, Best en Waalre, een dag met activiteiten die in het teken staan van het belang van voorlezen en taalontwikkeling bij jonge kinderen. Voorlezen leidt tot een grote woordenschat en makkelijker zelf leren lezen. In 2023 zijn er in totaal 420 BoekStartkoffertjes uitgereikt.

What's Next
What's Next is het digitale boekadvies van de Bibliotheek Eindhoven en draait in de fysieke bibliotheek. Door de experimenten bij andere bibliotheken leren we wat er beter kan aan What's Next. Daarna gaan we kijken of we What's Next aan kunnen bieden aan de rest van Nederland.

What's Next Junior
What's Next Junior verlaagt de leesdrempel, zorgt voor het vergroten van het leesplezier en een positieve leeservaring voor kinderen. Door boekensuggesties te geven verbetert What's Next Junior op een speelse manier de taalvaardigheid van kinderen. Deze boekentips zijn gebaseerd op een boek dat kinderen al hebben gelezen, of op de leeftijd en interesse die zij hebben, en gekoppeld aan de collectie van de desbetreffende school. Het nieuwe prototype is getest op negen scholen in Eindhoven en Waalre. Na deze tweede succesvolle test hebben we een plan gemaakt voor de uitwerking van What's Next Junior naar product en implementatie in regio Eindhoven. Daarnaast werken we aan het ontwikkelen van een duurzame lange termijn casus, om What's Next Junior uiteindelijk voor elk kind in Nederland beschikbaar te stellen.

Masterplan basisvaardigheden
Naar aanleiding van het Masterplan basisvaardigheden heeft het ministerie van OC&W gelden gereserveerd voor het versterken van de leesbevordering in de kinderopvang en op scholen. Met behulp van dit bedrag worden nieuwe locaties gerealiseerd voor BoekStart in de kinderopvang en de Bibliotheek op School primair en voortgezet onderwijs. Hiermee versterken bibliotheken de samenwerking met kinderopvang en onderwijs en vergroten we de relevantie van BoekStart en de Bibliotheek op School. Naast alle locaties waar we al 10 jaar actief zijn, zijn we met behulp van de Masterplan-subsidies gestart met de bibliotheek op school: In Eindhoven hebben we binnen twee kinderdagverblijven, drie basisscholen en een voortgezet onderwijsinstelling een begin kunnen maken met de Bibliotheek op School.

Leesoffensief Eindhoven
Het Leesoffensief Eindhoven is een samenwerkingsverband tussen de bibliotheek, gemeente Eindhoven, GGD, Lumens, kinderopvang, primair onderwijs en voortgezet onderwijs. In 2023 is de samenwerking uitgebreid met Brainport Development. Het Leesoffensief Eindhoven organiseerde in 2023 twee webinars in het teken van meertaligheid: 'Meertaligheid en verschillende culturen' en 'De (mogelijke) gevolgen van meertaligheid'. De webinars gaven verdieping aan onderwerpen als meertaligheid, verschillende culturen en de gevolgen van meertaligheid voor onze stad. De programmering op meertaligheid van kinderen wordt verder verkend.

Daarnaast organiseerde de bieb in 2023 een campagne om tijdens de zomervakantie het (voor)lezen en spelenderwijs actief met taal bezig te zijn te stimuleren. 11.750 kinderen uit groep 1 tot en met 4 ontvingen een vakantieplezierboek dat gratis werd uitgedeeld op ruim zeventig scholen in Eindhoven, Best en Waalre.

In 2023 hebben we een Bibliotheek op School kunnen plaatsen in twee extra scholen voortgezet onderwijs (Eckart en Yuverta). De aard van de samenwerkingen verschilt erg: sommige scholen hebben alleen leerlingen lid en/of losse projecten/ rondleidingen door de bibliotheek. Anderen hebben dit aangevuld met de Boekentaxi, inzet mediacoach en structurele afname van projecten.

Samenwerkingen in Best
Het doel is om in gezamenlijkheid het lees-taalonderwijs te integreren binnen bestaande thema's en om verbinding te leggen naar de wijken. In totaal werken we nu actief aan het Leesoffensief op vier kindcentra en vijf kinderdagverblijven. Er zijn gezamenlijke doelstellingen opgesteld en diverse partners betrokken. We organiseren een doorgaande leeslijn en nationale campagnes Best-breed, zoals de Nationale Voorleesdagen en Voorleeswedstrijd. De toekomstvisie is gericht op het voortzetten van het Leesoffensief in Best, waarbij we ons werkveld verbreden. En in samenwerking met meerdere samenwerkingspartners en inwoners, de bibliotheek toegankelijk maken voor iedere inwoner van Best.

Leesoffensief Brabant
Ook in 2023 lag de focus van Leesoffensief Brabant op het voorgezet onderwijs. Vanuit onze adviseursrol binnen de werkgroep werkte de bibliotheek mee aan twee bijeenkomsten voor beleidsmakers, docenten, schoolbesturen, gemeenten en bibliotheken. Daarnaast werd de Inspiratiegids verder ontwikkeld.

Samen Thuis in Taal
Het doel van Samen Thuis in Taal is om Nederlandse en anderstalige kinderen tussen de 2 en 8 jaar met een taalachterstand een grotere woordenschat bij te brengen. De kinderen vinden het leuk om iets te leren; ze groeien en hun zelfvertrouwen neemt toe. Inmiddels is het project op 16 SPIL-centra in Eindhoven actief. In 2023 hebben we hiermee ruim 1.000 kinderen bereikt. Het totaal aantal kinderen waarmee in 2023 gelezen is: in het voorjaar 609 kinderen en in het najaar 551 kinderen.
Vrijwilligers en coördinatoren van de SPIL-centra werkten mee aan een filmpje om het belang van Samen Thuis in Taal te laten zien. Ook lazen ze voor aan kinderen bij de gezinnen thuis; hierbij is bij in totaal 27 gezinnen thuis samen met de ouders een voorleesritueel ontwikkeld.
In 2023 hielden we een enquête over de meerwaarde en het belang van Samen Thuis in Taal onder onze 98 vrijwilligers. 63 Vrijwilligers vulden deze enquête in en gaven aan dat ze zich erg betrokken voelen bij het project, dat ze van meerwaarde zijn voor de taalontwikkeling van de kinderen én dat kinderen groeien in hun ontwikkeling. De termijn van vier jaar liep in december 2023 af maar vanwege het grote succes besloot de gemeente Samen Thuis in Taal op 16 spilcentra de komende vier jaar voort te zetten.

Nationaal Programma Onderwijs
In het kader van het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) ondersteunden we 50 basisscholen in Eindhoven en Waalre met aanbod op het gebied van leesplezier, taalmotivatie en ouderbetrokkenheid. Ook ons reguliere aanbod breidden we uit met projectkratten die helpen om het burgerschapsonderwijs vorm te geven, en projecten die aansluiten op de wensen uit het onderwijs.

Uitbreiding internationale jeugdcollectie
In 2023 breidden we de internationale jeugdcollectie uit met Koreaans, Spaans en Turks aanbod. Op 15 april werd de Spaanse kinderboekencollectie geopend door de honorair consul van Spanje. De internationale jeugdcollectie bestaat inmiddels uit 12 talen; in acht talen organiseren we met regelmaat voorleesuurtjes. Het HLE netwerk is hierin een belangrijke partner geweest.

Nationale Voorleesdagen
Omdat we het belang van voorlezen niet genoeg kunnen benadrukken, vonden van 25 januari tot en met 4 februari de Nationale Voorleesdagen plaats op al onze vestigingen. Het evenement werd omlijst met mooie activiteiten voor ouders en hun peuters en kleuters, zoals een workshop muzikaal voorlezen, kindertheater en een verrassingsfeestje. Vanzelfsprekend werd er ook voorgelezen en dat in maar liefst 14 talen, waaronder Japans, Bulgaars, Perzisch en Roemeens.

30e Nationale Voorleeswedstrijd
Voor de 30ste keer organiseerden we De Nationale Voorleeswedstrijd. Er namen maar liefst 25 Eindhovense scholen aan deel. Uit vijf voorrondes kwamen vijf finalisten die het op 1 maart tegen elkaar opnamen om voorleeskampioen van Eindhoven te worden. Dat werd uiteindelijk Dux van den Oever uit groep 8 van OBS De Driestam.
In Waalre deden alle vijf de scholen mee aan de voorleeswedstrijd. Julian Cornelissen van basisschool De Wilderen won op 18 februari de finale. Dux en Julian gingen op 11 maart in Goirle naar de halve finale van de provincie Noord-Brabant. Julian won deze halve finale en is bij de landelijke finale behaalde hij een mooie derde plaats. De finale van de Bestse voorleeswedstrijd werd gehouden op maandag 13 februari in 't Tejaterke. Zeven schoolkampioenen hebben onder aanmoediging van 180 klasgenoten gestreden om deze titel. De jury met als voorzitter de burgemeester van Best, Hans Ubachs, Fried van Kemenade en Silvia Masolijn kozen Senna Soetowidjojo van KC de Kiezel als kampioen.

Week Lezen en Schrijven in het teken van laaggeletterdheid
Van 8 tot en met 15 september was de Week van Lezen en Schrijven met extra aandacht voor (de gevolgen van) laaggeletterdheid. Het aantal volwassenen en kinderen dat moeite heeft met lezen, schrijven en/of rekenen of een taalachterstand heeft, is nog steeds schrikbarend hoog. Tijdens deze week maakten bezoekers via laagdrempelige activiteiten kennis met de gevolgen van lage basisvaardigheden. We organiseerden ook bijeenkomsten voor professionals.

Eerste Boekenweek voor Jongeren
We ontwikkelden voor het eerst een campagne tijdens de Boekenweek voor Jongeren, met activiteiten en aansprekende campagnes, specifiek gericht op de doelgroep 12 – 18 jarigen. Op de openingsavond van de Boekenweek van Jongeren werd het BookFest georganiseerd, waarbij jongeren mee konden doen met activiteiten, persoonlijk boekenadvies kregen en bookish shops konden bezoeken in De Witte Dame.